O lat główną bolączką polskiej administracji jest opieszałość, przewlekłość postępowań administracyjnych, a także skomplikowane procedury administracyjne, które z powodzeniem blokują m.in. rozwój przedsiębiorczości w naszym kraju oraz skutecznie utrudniają życie zwykłym obywatelom. Wyjściem z tej sytuacji może być wprowadzenie na szeroką skalę instytucji tzw. „milczącej zgody organu administracji”.
Milcząca alternatywa
Dotychczas brak było jednolitego prawnego podejścia do przypadków milczącego załatwiania spraw z punktu widzenia procedury administracyjnej. Nowelizacja Kodeksu postępowania administracyjnego wprowadziła instytucję milczącego załatwiania spraw w organach administracyjnych, co ma stanowić alternatywę dla rozstrzygania spraw według dotychczasowej decyzji administracyjnej. Nowa instytucja wprowadzona przez ustawodawcę ma pomóc przyspieszyć oraz uprościć postępowanie administracyjne, a także ma za zadanie usprawnić pracę jednostek administracyjnych jednocześnie zmniejszając koszty ich utrzymania.
Na czym polega?
Instytucja milczącego załatwiania spraw ma polegać na zastosowaniu w postępowaniu administracyjnym pewnego rodzaju fikcji pozytywnego załatwienia sprawy przez jednostkę administracyjna. W takim przypadku „milczenie” organu urzędniczego po upływie określonego w ustawie terminu uznane zostanie, jako pozytywne załatwienie konkretnej sprawy w całości uwzględniając wszystkie postulaty złożone przez stronę.
Solidna podstawa prawna
W przypadku instytucji milczącego załatwienia sprawy, dany przypadek może być załatwiony w sposób milczący, o ile przepis szczególny prawa materialnego dopuszcza taką możliwość. Musi zatem pojawić się odpowiednia podstawa prawna, aby zastosowanie tejże instytucji było uzasadnione. Muszą być również uwzględnione takie kryteria, jak stopień skomplikowania sprawy, standardowy czas na jej załatwienie, a także ryzyko naruszenia interesu społecznego. W założeniu instytucja milczącego załatwiania spraw ma być wykorzystywana głównie w przypadku spraw mało skomplikowanych, które mają charakter np. rejestrowy lub regulacyjny, gdzie przepisy wymagają spełnienia konkretnych wymogów, a jednostka administracyjna może je szybko i bez problemowo zweryfikować.
Milczenie nie zawsze złotem
Zastosowanie instytucji milczącego załatwienia sprawy będzie uzasadnione jedynie w postępowaniu administracyjnym przed organem I instancji. Takiego prawa nie będzie można wykorzystać m.in. w postępowaniu odwoławczym, a także w sprawach wszczętych w trybach nadzwyczajnych (np. postępowanie o wznowienie postępowania, stwierdzenie nieważności decyzji, uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej).
